Osmanlı Dünyasında Diplomasi ve Siyaset

“Artık, devletin ayakta kalmasının tek yolu diplomasidir ve bunu idrak eden Tanzimat ricâlinin de ifadesiyle, devletin koruyucusu artık bizzat İstanbul'un kendisidir!” Prof. Dr. Kemal Beydilli Osmanlı tarihi alanında yaptığı orijinal çalışmalarla hem yurt içinde hem de yurt dışında maruf Prof. Dr. Kemal Beydilli uzun yıllar boyunca sürdürdüğü titiz çalışmalarının sonucu olan makalelerini bir araya getirmeye devam ediyor. Serinin üçüncü cildinde Osmanlı tarihinde hatırı sayılır yeri olan mühim şahsiyetlerin hayatları ve eserleri özgün bir şekilde ele alınıyor. Osmanlı Dünyasında Diplomasi ve Siyaset: Önemli İsimler ve Eserleri / Seçilmiş Makaleler 3, kitaba ismini veren diplomasi konusundaki bir incelemeyle başlıyor. Kelimenin tahlilinden tatbikattaki değişkenliklere kadar Osmanlı diplomasisini masaya yatıran Beydilli, Avrupa'nın uluslararası siyaset sahnesinde güç kazanmasıyla diplomasinin Osmanlı için nasıl hayati bir unsur hâline geldiğini anlamamıza olanak sağlıyor. Eserin devamında Osmanlı'nın ilk tarihçisi Âşıkpaşazâde Derviş Ahmed , Evliya Çelebi'nin Seyahatnâmesi'ni keşfeden ve daha ziyade 10 ciltlik Osmanlı Tarihi ile tanınan, meşhur Avusturyalı tarihçi ve Şarkiyatçı Joseph von Hammer, Osmanlı İmparatorluğu'nun hukuksal yapısı ve toplumsal tarihi bakımından en önemli kaynaklardan biri sayılan ve müstesna gravürler içeren Osmanlı İmparatorluğu'nun Menâzır-ı Umûmisi adlı maruf eserin sahibi Ermeni kökenli bir Osmanlı vatandaşı olan Ignatius Mouradgea d'Ohsson (Muradcan Tosunyan) ve yine döneminin en önemli devlet adamlarından Avusturya başbakanı Prens Metternich üzerine makaleler yer alıyor. Beydilli ayrıca bu isimler kadar bilindik olmasa da yaşadıkları dönemde tanınan, tarihe yön veren ilginç kişiliklerin yaşam öykülerine ve faaliyetlerine de mercek tutuyor. Makaleler bir bütünlük içinde okunduğunda ise Osmanlı'nın son dönemdeki diplomatik faaliyetleri ve izlediği politikalar hakkında okuyucunun zihninde canlı bir resim oluşuyor.