Yeni Soğuk Savaş Dini Milliyetçilik Seküler Devleti Tehdit Ediyor

Soğuk Savaş Döneminde ABDnin patronajlığındaki hür dünya(!), bütün imkân ve potansiyelini bir tek şer gücün; Komünizmin yeryüzünden tasfiyesi için kullanılmıştı. Sûni bir biçimde abartıldığı yıkıldıktan sonra anlaşılan komünist tehdit, 1990a gelindiğinde simgesel utanç duvar nın yıkılmasıyla bir anda ortadan kalkıvermişti. ABD, batı ve anti-komünist savunma örgütü NATO bir anda meşruiyet krizinin içine yuvarlanmış, varlık sebebini izahtan aciz kalmıştı.

Samuel Huntingtonun ifadesi ile, tarih boyunca hep kendisini bir şeyin karşıtı olarak tanımlayan ABD ve NATO, kendi kimliğini şekillendirecek bir düşman olmadan nasıl var olabilecekti? Komünist demir perdenin çatırdamaya başladığı 80 lerde ABD- Batı bloku içim yeni bir baş belası uç vermeye başlamıştı. Artık, soğuk savaşın, yani propaganda savaşının yönü değişebilir, yaklaşık yarım asır boyu kazanılan psikolojik savaş deneyimleri yeni global düşmana karşı kullanılabilirdi. Bu savaşın adının da Mark Juergensmeyerin teklif ettiği gibi yeni soğuk savaş olmasında bir beis yoktu.

Juergensmeyer, bu kitabında yeni soğuk savaşın seküler temele dayalı batı medeniyeti ile bu medeniyetin temel değerlerine karşı çıkan dini milliyetçilikler arasında cereyan edeceğini iddia etmektedir. Yazar bu temel anlaşmazlığın sıcak savaşlara yol açmasına fırsat vermemek bağlamında, bir çözüm önersi olarak, dini nasyonalist hareketlerin batılı değerlerle uzlaştırarak global sisteme adapte edilmelerini teklif etmiştir. Bu takdirde ılımlı yani bir anlamda ehlileştirilmiş dini nasyonalizmlerle bir anda yaşanabileceğini savunan yazar, gene de yeni dönemde bu tür hareketlerin radikal düzen değişimi girişimlerinde bulunabilecekleri ihtimaline karşı uluslar arası sistemi uyanık olmaya çağırmaktadır.