Suriye Krizinde Uluslararası Güç Mücadelesi: Vekâlet Savaşları

Vekâlet savaşı, siyasi/ekonomik çıkar amacıyla bölgesel ihtilaflara müdahil olan üçüncül devletlerin, çatışmaların seyrini perde arkasından piyonlar aracılığıyla belirlemesi olarak özetlenebilecek bir savaş konseptidir. Bu konseptte devletler, uluslararası hukukun etrafından dolaşarak çıkarlarını doğrudan askerî müdahaleler yerine yabancı savaşçılar, özel askeri şirketler, terör örgütleri gibi devlet dışı aktörleri kullanarak korumaya çalışmaktadır. Vekâlet savaşı, günümüzde bir yandan istikrarsızlık ve iç savaşlarla anılan, bir yandan da devletlerin çıkarlarının çatıştığı ekonomik ve jeopolitik değeri ile ön plâna çıkan bölgelerde uygulanmaktadır.
Bu kitapta; Arap Baharı sonrası bir iç savaşa sürüklenen Suriye'de, Orta Doğu'yu şekillendirmek isteyen bölgesel ve küresel güçlerin rekabeti, vekâlet savaşı konsepti özelinde izah edilmeye çalışılmıştır. Zira yerel, etnik, mezhebi ve siyasi nedenlerle parçalanan gruplarla, bunları kullanan devletler arasındaki ittifak ve bloklaşmalar, bölgesel ve küresel çatışma alanları arasında bir bağlantı oluşturmuştur. Böylece Suriye özelinde Orta Doğu'daki bölgesel çatışma, uluslararası alandaki çatışmayla iç içe geçmiştir. Bu bağlamda Suriye'deki iç savaş ortamının hem oluşumunda hem de uzamasında, rejim ve muhalefeti destekleyen ülkelerin payı bulunmaktadır. Zira Suriye jeopolitiğinin ekonomik, askerî ve kültürel değeri, büyük güçlerin bölgesel politikalarına temel teşkil etmektedir. Bu bağlamda vekâlet savaşı konsepti, söz konusu devletlerin sahada hamle yapmasında elini rahatlatan bir faktör olurken, aynı zamanda Suriye'deki iç savaşın derinleşmesine ve krizin sınır aşan bir fenomene dönüşmesine neden olmaktadır.