Shakespeare ile Tarihe Yolculuk

Tarih evrenseldir. Tekil olarak gözüken tarih aslında evrensel tarihin parçasıdır. Evrensel tarihe baktığımızda, birbirine benzeyen benzemeyen olayların renkli tablosu çıkar karşımıza. Güzelliğin, çirkinliğin, bireysel çıkarın, ortak çıkarın, erdemsizliğin, erdemliliğin iç içe geçtiği tabloda nereye bakacağımızı şaşırırız. Ama bu rengarenk tarih şölenine bilinçli bakan bir göz, şöleni parçalayan kırmızı çizgiyi hemen görür. Çizginin her noktası çıkar kavgasıyla doludur. Farklı çıkarlar kavga eder tarihte. Bugün yaşanan olayların gizli kökleri, geçmiş tarihin içindeki çıkarlar savaşına bir yerde bağlanır. İşte Shakespeare bizi zaman makinesine bindirerek geçmişte yaşanmış çıkarlar kavgasına götürür; bencilliğin, özseverliğin, insani olanın, olmayanın çarpışmasını usançla seyrettirir.

Shakespearele tarihsel yolculuğa çıkmak hem zevklidir, hem öğreticidir. Zevklidir, çünkü günümüzde devam eden hayat tiyatrosunun geçmişte kalmış acılı, sevinçli, ağırbaşlı, komik tadını duyarız. Öğreticidir, çünkü eski Yunanistanda, Romada, eski İngilterede, bugünün çıkar kavgasına bağlanmış insanıyla yüz yüze geliriz; onların eylemlerinde kendimizi kırılmış bir aynada gibi seyrederiz.