Eşkanilerin (Partların) Düşüşü ve Sasanilerin Yükselişi

Farslar, Ahameniş İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra mahrum kaldıklarını düşündük­leri siyasi iktidarı geri alabilmek için yaklaşık beş yüz yıl beklemek zorunda kaldılar. Bu uzun bekleyiş dönemi boyunca Eşkânî idaresine gönülsüzce tâbi olmak zorunda kalmışlar ve gönülsüzlüklerini de her fırsatta isyanlarla açığa vurmuşlardır. Kendilerini Ahameniş soyuna dayandırıp ba­ğımsız bir devlet kurma arzusu taşıyan Sâsânîler, uzun mücadeleler sonunda yaklaşık dört yüzyıl sürecek hâkimiyetlerini Eşkânîleri yıkarak elde etmişlerdir. İran tarihçisi Prof. Dr. Şirin Beyânî tarafından kaleme alınan ve ilk defa 1976 yılında Tahran'da basılan bu eser, yayımlanmasından itiba­ren okuyucular tarafından büyük bir ilgi görmüştür. Günümüzde hâlâ güncelliğini korumakta olan bu kısa ama değerli kitap, İran'ın eski tarihinin çok önemli kısımlarını gözler önüne sermektedir. Kadim İran coğrafyasında hüküm süren hanedanların tarihinin aydınlatılması konusunda son derece önemli bir çalışmaya imza atan Beyânî, bugüne ulaşmayı başaran sınırlı sayıda belge ve birincil kaynaktan yararlanarak Eşkânî ve Sâsânî hanedanlarının birbirleri ile yaptıkları mücadelelerin tarihini ortaya koymaktadır. Ali Hüseyin Toğay'ın Farsça aslından Türkçeye çevirdiği bu ese­r, Eşkânîler ve Sâsânîler dönemini çalışanlar için ideal bir giriş kitabı olacaktır.