Agnostisizm : Tanrı'nın Bilinemezliği Sorunu

Agnostisizm, Tanrı'nın varlığına mesafeli bir tutum olarak, birçok tartışmalı hususu ihtiva eder. Bu tartışmalar, büyük oranda, agnostisizmin mahiyetinin öznel yaklaşımlarla ortaya konması ve agnostisizme dair soru ve sorunların, söz konusu öznellikten dolayı, epistemik bir düzlemde ele alınamamasından kaynaklanır. Teizm ve ateizm gibi agnostisizmin de pratik, pragmatik ve psikolojik yönlerinden bahsetmek mümkün olsa da bu yönlerin agnostisizmin epistemik boyutlarını ve epistemik boyutuna dayanan doğruluk koşullarını gölgede bırakacak şekilde öne çıkarıldığı görülebilmektedir. Epistemik boyutunun göz ardı edilmesi, önermesel bir tutum olduğunu savunduğumuz agnostisizmin felsefi bir tutum olarak ele alınmasını güç kılmaktadır. Bu güçlük, agnostisizmin tanımlanması noktasında birçok tartışmaya sebep olduğu gibi, mahiyetine dair de birden fazla yaklaşımın ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bu çalışmada, söz konusu yaklaşımların rasyonel ve irrasyonel boyutlarına yönelik bir sunumun yanında agnostik tutumun epistemik manada rasyonel olabilmesi için gerekli olan özgün doğruluk koşullarıyla agnostisizm için felsefi-hibrit agnostisizm adıyla yeni bir mahiyet sunmayı hedefliyoruz.