Tarih-i Behişti 2 Varidat-ı Sübhani ve Fütuhat-ı Osmani (791-907-1389-1502)

2. Bayezid dönemi tarihçi ve şairlerinden olan Behişti Ahmed (Sinan) Çelebi, 2.Murad ve Fatih dönemi sınır beylerinden Karıştıran Süleyman Bey'in oğludur. Behişti , Veridat-ı Sübhani ve Fütühat-ı Osmani adını verdiği eserini Osmanlı tarihinin yazılı hale getirilmesine büyük önem veren 2. Bayezid'in emriyle kaleme almıştır. Araştırmacılar tarafından Tevarih-i Al-i Osman Gazi'den 2. Bayezid'e ilk 8 Osmanlı padişahının faaliyetlerini içermektedir. Müellif her padişah dönemini 'Sifr' başlığı altında farklı bölümlerde anlatmıştır. Bu çalışma Behişti tarihinin Yıldırım Bayezid'den 2. Bayezid'e (791-907 / 1389-1502) kadar olan kısmını ihtiva etmektedir. Varidat-ı Sübhani ve Fütühat-ı Osmani, Osmanlı tarihinin ilk dönemine dair kıymetli kaynaklardan birisi olmasına ve ele aldığı her dönem için zengin ve orjinal malubatlar içermesine rağmen gerek Osmanlı tarihçeleri gerekse günümüz araştırmacıları tarafından çok fazla tanınmıştır. Eser üzerinde, Moser'in sadece 2. Bayezid dönemini kapsayan çalışması hariç tutulacak olursa, ciddi bir inceleme de yapılmamıştır. Bu çalışma giriş, metin ve dizin olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır.Giriş kısmında, önccelikle yazarın hayatı üzerinde durulmuş ve tespit edilebilen edebi eserler hakkında genel bilgiler verilmiştir.Daha sonra Behişti'nin tarih eseri; nüshaları, kaynakları ,kaynak değeri, tesirleri ve üzerinde yapılan çalışmalar başlıkları altında incelenmeye çalışılmıştır.Müellifin üslubu ve tarihçiliğiyle ilgili değerlendirmeden sonra metnin tesisinde izlenen yolla ilgili açıklamalar yapılmış, akabinde metnin Yeni Türk harfleriyle yazımına yer verilmiştir.