Mormonlar : Mesih İsa'nın Son Gün Azizleri

Gerçek Hıristiyanlığı ihya ettikleri iddiasıyla ortaya çıkan hareketlerden biri ve belki de en ilginci, Joseph Smith'in 19. yüzyılın ilk yarısında Kuzey Amerika'da kurmuş olduğu ''Mesih İsa'nın Son Gün Azizleri Kilisesi''dir. Aynı zamanda ''Mormonlar Kilisesi'' olarak da adlandırılan bu hareket, bir yandan İsrail kabilelerini bir araya toplama ve Siyon'u yeniden canlandırma gibi Yahudi söylemlerini, diğer yandan da İsa'nın kurtarıcılığı ve tanrılığı gibi Hıristiyanlığa özgü kavram ve söylemleri bir araya getirerek Yahudilikle Hristiyanlık karışımı bir dinsel düşünceye öncülük etmiştir. Joseph Smith'in fikirleriyle şekillenen Mormonlar Kilisesi'nin inanç ve öğretileri, dönemin Amerikan toplumunda büyük bir ilgi ve tepkiyle karşılanmış ve bu tepkiler sebebiyle Mormonlar ülkenin değişik bölgelerinde şiddete maruz kalmışlardır. Bu süreçte hareketin lideri Joseph Smith öldürülmüş, Mormonlar ise o tarihlerde devletin denetimi dışında kalan ve henüz yerleşime açılmamış olan Utah ve çevresine yerleşerek kendilerine özgü teokratik bir toplum oluşturmuşlardır. Ancak Birleşik Devletler'in Mormanlara yönelik baskıları burada da devam etmiş ve bu toplum, siyasî, sosyal ve hukukî tedbirlerle Amerikan toplumunun geneliyle uyumlu hale gelmeye zorlanmıştır.