Halk Edebiyatı Dersleri

Türkiye'de folklor (halkbilimi) ve halk edebiyatı konularının üniversite düzeyinde bağımsız bir kürsü çerçevesinde ele alınmasına öncülük eden Pertev Naili Boratav, okuttuğu dersler için dünyada ve Türkiye'de o yıllara kadar varılmış bilimsel sonuçları ve ülkemiz için yapılacak çalışmalarda izlenecek yolu Halk Edebiyatı Dersleri (1942) adıyla hazırladığı bir kitapta ele aldı.

İlk baskısı büyük ilgi gören ve günümüzde yalnızca eski ve nadir kitaplar satan sahaf dükkanlarında, o da güçlükle bulunabilen Halk Edebiyatı Dersleri, iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm "Folklor" konularına ayrılmıştır. Bu bölümde folklorun tarihçesi, alanı, diğer bilimlerle ilişkisi, kaynakları, yöntemleri ile folklor ve sanat gibi konuları ele alan Boratav, yeni bir disiplin olan folkloru ayrıntılı olarak irdeliyor. "Halk Şairleri" başlığını taşıyan ikinci bölümde halk şairleri için genel bilgiler verildikten sonra, yetiştikleri yörelere ve dönemlere göre gösterdikleri özellikler ele alınıyor, bazı halk hikayelerinden parçalar ile konulara göre örneklendirilmiş şiirler veriliyor.

Halk Edebiyatı Dersleri'nin bu baskısı, yazarının cümle kuruluşlarına ve dönemine göre kullandığı sözcülere dokunulmadan yayıma hazırlanmış, ayrıca yazarın Arnold Van Genep'ten çevirip 1939'da yayımladığı küçük fakat önemli bir "kılavuz kitap" olan Folklor da aynı yöntemle kitabın sonuna eklenmiştir. Birbirini tamamlayan bilgiler içeren bu iki metin yarım yüzyılı aşkın bir süre sonra yeniden ve birlikte yayımlanmış olmaktadır. Her iki kitaptaki eski sözcük, deyim ve terimlerin karşılıkları köşeli ayraç içine verilmiş, ayrıca bir dizinde eklenerek okuyucuya kolaylık sağlanması amaçlanmıştır.

Halk Edebiyatı Dersleri (ve Folklor) bu yeni baskıyla da, bugün sayıları çok artmış bulunan üniversitelerimizin Halkbilimi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümleri öğrencileri ile diğer araştırmacılar ve aydınlar için önemli bir kaynak olma işlevini sürdürecektir.