XVII. Yüzyılın Birinci Yarısında Moskova Devletinin Tatarlarla Mücadelesi

YAYINA HAZIRLAYANLARIN ÖNSÖZÜ ÖNSÖZ I. BÖLÜM XVI. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA MOSKOVA - TATAR MÜNASEBETLERİ Genel Olarak Livonya Savaşı Arifesinde Moskova-Polonya ve Kırım Münasebetleri Hakkında Mülâhazalar 1550'lerde Ulu Nogay Ordası'nın Parçalanması ve Livonya Savaşı Dolayısıyla Bunun Önemi Livonya Savaşı'nda Tatarlann Rolü Livonya Savaşı'nın Bitişinden 90'lı Yıllara Kadar Olan Dönemde Moskova-Tatar Münasebetleri XVI. Yüzyılın Sonlarında Moskova Devleti'nin Güney Sınırlarında Moskova-Ulu Nogay ve Moskova-Kırım Arasında Barışın Teessüsü Moskova Devleti'nin Savunma Kudreti II. BÖLÜM POLONYALILARIN MÜDAHALE DEVRİNDE MOSKOVA-TATAR MÜNASEBETLERİ 1607 Yılında Moskova Devleti'ne Karşı Kurulan Polonya-Kırım İttifakı Vasiliy Şuyskiy'in Hükümdarlığı Zamanında Ulu Nogay Ordası'nın Moskova'ya Karşı Savaşa Katılması XVII. Yüzyılın Başında Moskova Devleti'nin Güney Sınırlarının Savunma Durumu 1607-1617 Yıllarında Rusya Topraklarına Yapılan Tatar Hücumlarının Kısaca Özeti Polonya ve Kırım İttifakının Bozulması, Kırım'ın Savaştan ÇıkmasI Kırım ve Moskova Devletleri Arasındaki Barış Antlaşmasının Yenilenmesi Ulu Nogaylann Savaştan Çıkarak 1616 Yılında Moskova Tâbiyetine Girmeleri III. BÖLÜM MOSKOVA DEVLETİ'NİN GÜNEY SINIRLARINDA SÜKÛNET VE KIRIM VE ULU NOGAYLARLA BARIŞ DÖNEMİ (1618-1630) Canıbek Giray Zamanında Moskova-Kırım Münasebetleri (1618-1623) Mehmed Giray ile Şahin Giray Zamanlannda (1623-1628) Moskova-Kırım Münasebetleri Canıbek Giray'ın İkinci Hanlığı Zamanında (1628-1629) Moskova-Kırım Münasebetleri Ulu Nogaylann Volga Nehri'nin Gerisinde Bulundukları Zaman (1616-1630) 1618-1630 Yıllarında Tatarlann Rus Topraklarına Yaptıkları Saldırılar Rus Sınırlarının Savunma Durumu Sükûnet Zamanında Moskova Devleti'nin Güney Topraklarında Yeni Nüfus Hareketleri IV. BÖLÜM SMOLENSK SAVAŞI DEVRESİNDE MOSKOVA-TATAR MÜNASEBETLERİ Smolensk Savaşı Arifesinde ve Sırasında Moskova-Osmanlı Münasebetleri ve Bu Münasebetlerde Kırım'ın Rolü Smolensk Savaşı Arifesinde Kırım'ın Dahilî Durumu Kırım'ın Moskova Devleti'ne Karşı Savaşa Katılması Smolensk Savaşı Sırasında Kırımlıların Moskova Devleti'ne Yaptıkları Saldırıların Resmî Sebepleri 1631, 1632 ve 1633 Yıllarında Tatar Akınları ve Onlarla Yapılan Mücadele V. BÖLÜM ULU VE KÜÇÜK NOGAYLARIN KIRIM TÂBİYETİNE GEÇMELERİ DOLAYISIYLA 1634-1636 YILLARINDA MOSKOVA-TATAR MÜNASEBETLERİ Kaimi klarm Saldırıları Yüzünden 1634 Yılında Ulu Nogay Ordası'nın Volga'nın Kırım Tarafına Geçmesi 1634, 1635, 1636 Yıllarında Rus Topraklarına Yapılan Tatar Saldırılarının Özeti Ulu ve Küçük Nogay Ordalanna Karşı Don Kazaklarının Saldırısı. 1635-1636 Yıllarında Onların Don Nehri'nin Arka Taraflarına Geçerek Kırım Tâbiyetini Kabul Etmeleri Canıbek Giray'ın Hanlığının Son Devresinde (1634-1635) Moskova-Kırım Münasebetleri İnayet Giray'ın Hanlığı Sırasındaki (1635-1637) Olaylar ve Moskova-Kırım Münasebetleri VI. BÖLÜM DON KAZAKLARININ AZAK'I İŞGAL ETTİKLERİ YILLARDA (1637-1642) MOSKOVA - TATAR MÜNASEBETLERİ Don Kazaklarının Azak'ı İşgal Etmeleri Meselesine Moskova Hükümetinin Bakışı. Bu Olayın Moskova'nın Osmanlı ve Kırım'a Karşı Güttüğü Politikaya Tesiri Kazakların Azak'ı İşgal Ettikleri Yıllarda Moskova - Kırım Münasebetleri 1639 Yılında Ulu Nogay Ordasimn Don Nehri'nin Gerisine ve Moskova Tâbiyetine Dönüşü 1641 Yılında Azak'm Türk - Tatar Orduları Tarafından Kuşatılması ve Bu Kuşatmada Tatarların Rolü Azak'm Türkler Tarafından Kuşatılması Sırasında Ulu Nogay Ordasının Tekrar Kırım Tâbiyetine Geçmesi 1630'lu Yıllarda Moskova Devletinin Güney Sınırlarında Alınan Savunma Tedbirleri ve Halk Göçleri VII. BÖLÜM KAZAKLARIN AZAK'I BOŞALTMASINDAN SONRA MOSKOVA-TATAR MÜNASEBETLERİNİN GERGİNLEŞMESİ (1642-1645) Kazaklann Azak'ı Boşaltmasından Sonra Moskova - Osmanlı Münasebetleri 1642 Yılında Rus Topraklarına Yapılan Tatar Akınları 1643-1644 Yıllarında Rus Topraklarına Yapılan Tatar Akınları Osmanlı'nın 1644-1645 Yıllarında Rusya ve Polonya Topraklarına Yapılan Tatar Akınları İle İlgili Tutumu - 1644 Yılında Rusya Topraklarına Yapılan Tatar Akınları ve Kırım'daki İç Kargaşa 1645 Yılında Rusya Topraklarına Yapılan Tatar Akınları ve Kırım'daki İç Kargaşa 1640'larda Ulu Nogay Ordası'mn Durumu VIII. BÖLÜM 1640'LARIN İKİNCİ YARISINDA MOSKOVA - TATAR MÜNASEBETLERİNDE YENİ BİR DEVRİN BAŞLANGICI 1640'ların İkinci Yansında Moskova - Tatar Münasebetlerinde Meydana Gelen Değişiklikleri Yaratan Sebepler 1640'larda Belgorod Hattının Yapılışı, Güneydeki Silahlı Birliklerin Yeniden Yerleştirilmesi 1646 Yılında Don Tarafından, Kırım Nogay Uluslarının Üzerine Açılan Sefer ve Askerî Hareket 1640'ların İkinci Yarısında İç Kavgalar Sebebiyle Kırım'ın Dış Politikası Moskova Hükümetinin Kınm'a Karşı Yaptığı Mücadeledeki Değişikliğin, Aralarındaki Diplomatik Münasebetlere Etkisi 1640'larda Güneydoğu Savaşlarının, Hükümet Politikasına ve Güney Sınırlarındaki Göç Hareketlerine Etkisi SONUÇ Moskova Devletinin Tatarlarla Yaptığı Mücadelenin Uzun ve Ağır Olmasının Sebepleri KAYNAKLAR DİZİN EKLER EK - 1 1558 YILINDAN XVI. YÜZYILIN SONUNA KADAR MOSKOVA TOPRAKLARINA YAPILAN TATAR AKINLARI EK-2 TATARLARIN ALDIKLARI RUS ESİRLERİNİN SAYISI VE KIRIM İLE OLAN TEMASLAR YÜZÜNDEN XVII. YÜZYLIN BİRİNCİ YARISINDA RUS HÜKÜMETİ TARAFINDAN YAPILAN MASRAFLARIN VE ÖDENEN VERGİLERİN MİKTARI